ચાઇલ્ડ પોર્નોગ્રાફી જોવી કે ડાઉનલોડ કરવી એ POCSO હેઠળ ગુનો,સુપ્રિમ કોર્ટેનો મહત્વપૂર્ણ ચુકાદો

ચાઈલ્ડ પોર્નોગ્રાફી પર સુપ્રીમ કોર્ટે મોટો નિર્ણય સંભળાવ્યો છે. સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે ચાઈલ્ડ પોર્નોગ્રાફી ડાઉનલોડ કરવી અથવા જોવી એ POCSO એક્ટ હેઠળ ગુનો છે.

samay mirror

September 23, 2024

1 minute

131

નેશનલ

ચાઈલ્ડ પોર્નોગ્રાફી પર સુપ્રીમ કોર્ટે મોટો નિર્ણય સંભળાવ્યો છે. સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે ચાઈલ્ડ પોર્નોગ્રાફી ડાઉનલોડ કરવી અથવા જોવી એ POCSO એક્ટ હેઠળ ગુનો છે. CJI DY ચંદ્રચુડ, જસ્ટિસ જેબી પારડીવાલા અને જસ્ટિસ મનોજ મિશ્રાની બેન્ચે આ નિર્ણય આપ્યો છે. અરજીમાં મદ્રાસ હાઈકોર્ટના નિર્ણયને પડકારવામાં આવ્યો હતો, જેમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે માત્ર ચાઈલ્ડ પોર્નોગ્રાફી ડાઉનલોડ કરવી અને જોવી એ POCSO એક્ટ અને ઈન્ફોર્મેશન ટેક્નોલોજી એક્ટ હેઠળ ગુનો નથી.

સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે ચાઈલ્ડ પોર્નોગ્રાફીની જગ્યાએ ‘બાળકનું યૌન શોષણ અને અપમાનજનક સામગ્રી’ શબ્દનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ. કેન્દ્ર સરકારે વટહુકમ લાવીને તેમાં ફેરફાર કરવો જોઈએ. અદાલતોએ પણ ચાઈલ્ડ પોર્નોગ્રાફી શબ્દનો ઉપયોગ ન કરવો જોઈએ.

જસ્ટિસ જેબી પારડીવાલાએ કહ્યું કે અમે દોષિતોની માનસિક સ્થિતિની ધારણાઓ પર તમામ સંબંધિત જોગવાઈઓને સમજાવવાનો અમારી રીતે પ્રયાસ કર્યો છે અને માર્ગદર્શિકા પણ નક્કી કરી છે. અમે કેન્દ્રને ચાઇલ્ડ પોર્નોગ્રાફીને બાળ જાતીય શોષણ સામગ્રી સાથે બદલવા માટે વટહુકમ બહાર પાડવા માટે પણ વિનંતી કરી છે. અમે તમામ હાઈકોર્ટને ચાઈલ્ડ પોર્નોગ્રાફી શબ્દનો ઉપયોગ ન કરવા જણાવ્યું છે.

પારડીવાલાએ કહ્યું કે કલમ 15(1) બાળ પોર્નોગ્રાફી સામગ્રીને સજા આપે છે. ગુનાની રચના કરવા માટે સંજોગોએ આવી સામગ્રીને શેર અથવા ટ્રાન્સફર કરવાનો ઈરાદો દર્શાવવો જોઈએ. કલમ 15(2)- POCSO હેઠળનો ગુનો દર્શાવવો પડશે. એવું બતાવવા માટે કંઈક હોવું જોઈએ કે (1) વાસ્તવિક ટ્રાન્સમિશન છે અથવા (2) કલમ 15(3) POCSO હેઠળ ગુનો બનાવવા માટે ટ્રાન્સમિશનની સુવિધા છે. એવું બતાવવાની જરૂર નથી કે કંઈક કમાયું છે….આ ત્રણ પેટાવિભાગો એકબીજાથી સ્વતંત્ર છે.

આ વર્ષે જાન્યુઆરીમાં મદ્રાસ હાઈકોર્ટે POCSO એક્ટના આરોપી સામેનો કેસ રદ કર્યો હતો. હાઈકોર્ટે કહ્યું હતું કે કોઈના ડિવાઈસ પર ચાઈલ્ડ પોર્નોગ્રાફી જોવી કે ડાઉનલોડ કરવી ગુનાના દાયરામાં આવતી નથી. કોર્ટે આ ટિપ્પણી 28 વર્ષીય વ્યક્તિ વિરુદ્ધ ચાલી રહેલા કેસની સુનાવણી દરમિયાન કરી હતી.

ચાઈલ્ડ પોર્નોગ્રાફીના આરોપમાં તેની સામે પોક્સો અને આઈટી એક્ટ હેઠળ કેસ નોંધવામાં આવ્યો હતો. કોર્ટે આરોપી સામે ચાલી રહેલા કેસને રદ કર્યો હતો. તે જ સમયે, 2023 માં કેરળ હાઈકોર્ટે પણ આવું જ નિવેદન આપ્યું હતું. કોર્ટે કહ્યું હતું કે જો કોઈ વ્યક્તિ અશ્લીલ ફોટા કે વીડિયો જોતો હોય તો તે ગુનો નથી, પરંતુ જો તે અન્ય લોકોને બતાવતો હોય તો તે ગેરકાયદેસર ગણાશે.